انحراف چشم چگونه درمان می شود؟

[سعیده]

یک فوق تخصص قرنیه در تعریف استرابیسم گفت: استرابیسم یا انحراف چشم عبارت است از هماهنگ نبودن حرکت عضلات چشم یا عدم توانایی تمرکز بین دو چشم که باعث می ‌شود چشم‌ ها در جهات متفاوتی قرار بگیرند. به گزارش"انجمن آرپی، لبر و اشتارگارت در ایران" به نقل از بنیان، دکتر نوید نیلفروشان، متخصص چشم، فوق تخصص قرنیه، شاغل در بیمارستان حضرت رسول، دانشگاه علوم پزشکی ایران اظهار داشت: ممکن است ناهماهنگی بین دو چشم واضح بوده و یا آنکه صرفاً بعضی اوقات وجود داشته باشد، و به این صورت است که در حالیکه یک چشم مستقیماً به سمت جلو نگاه می کند چشم دیگر به سمت داخل، خارج، بالا و یا پایین چرخیده است. چشم چرخیده بعضی اوقات به وضعیت اصلی و مستقیم برگشته و بر عکس چشم مستقیم از موقعیت خود خارج می شود. این متخصص چشم ادامه داد: در واقع هنگامی که تعادل بین عضله های چشم و رابط های عصبی که با مغز وجود دارد به درستی عمل نمی کند باعث بروز برخی اختلالات رشدی و تکاملی عضلانی می شود. وی با تاکید بر اینکه انحراف چشم ممکن است در هر رده سنی به وجود بیاید توضیح داد: ممکن است فرد به صورت مادرزادی مبتلا به استرابیسم باشد، یا شش ماه الی یک سال پس از تولد دچار انحراف چشمی شود. انحراف چشمی در بزرگسالان هم ممکن است به دلایل مختلف مانند ابتلا بیماری های مغز و اعصاب ، تصادف و ضربه، تروما و...به وجود بیاید. دکتر نیلفروشان ادامه داد: بنابراین انحراف چشم در بعضی موارد ثانوی است. هنگامی که " دید " یک چشم فرد به هر علتی که کاهش پیدا کند ممکن است فرد دچار انحراف شود. برای مثال هنگامی که یک چشم مبتلا به آب مروارید، مشکلات شبکیه، آب سیاه و.. می شود، تعادل دو چشم برقرار نشده و ممکن است چشم دیگر یا هر دو چشم دچار انحراف شود.

علل و علائم استرابیسم
به دیواره خارجی هر چشمی، شش عضله چسبیده است که مسئولیت کنترل حرکات چشم را بعهده دارند. در هر چشم، دو عضله چشم را به سمت راست یا چپ می­برند. چهار عضله دیگر مسئولیت حرکت چشم به سمت بالا و پایین و یا کنترل حرکات مورب چشم را بعهده دارند. برای تمرکز هر دو چشم بروی یک نشانه مشخص، لازم است تمامی عضلات چشم با یکدیگر و با عضلات همکار چشم مقابل هماهنگ باشند. هر علتی که در این هماهنگی اختلال ایجاد کند می تواند منجر به استرابیسم شود. نقش کنترلی مغز نیر بر عضلات چشم از اهمیت بسزایی برخوردار است. بنابراین کودکان مبتلا به مشکلات مغزی از قبیل فلج مغزی، عقب افتادگی مغزی، هیدروسفالی و تومورهای مغزی اغلب دچار استرابیسم می­شوند.
هر عاملی که منجر به کاهش بینایی شود مانند عیب انکساری، آب مروارید، صدمات چشمی و ...می­تواند عاملی برای استرابیسم باشد. اصلی ترین علامت استرابیسم، در واقع چشمی است که در جای خود قرار ندارد. گاهی طفل در نور آفتاب یک چشم خود را می بندد و گاه با کج کردن سر خود به یک موقعیت بخصوص تلاش می کند که از هر دو چشم خود استفاده کند و گاه بصورت خستگی شدید چشم و سردرد در حین فعالیت چشمی و گاهی علایم فقدان یک دید عمق مناسب نیز دیده می شود. بالغینی که دچار استرابیسم می شوند نیز اغلب از دوبینی شکایت می کنند.

جدیدترین درمان استرابیسم
این متخصص قرنیه به این سوال که جدیدترین راه های درمانی برای بیماری انحراف چشم در کودکان و بزرگسالان چیست پاسخ داد: بیماری انحراف چشم موارد مختلفی را شامل می شود و درمان های مختلف دارد. درمان ها بستگی به سن بیمار دارد و شامل تجویز عینک، جراحی، درمان تنبلی چشم با بستن چشم، استفاده از داروهای خاص و... می شود. اگر انحراف چشم یک بیماری ثانویه باشد، یعنی بیماری دیگری باعث به وجود آمدن آن شده باشد، ابتدا باید بیماری اولیه را درمان کرد. دکتر نیلفروشان در پایان تاکید کرد: نکته ای که مخصوصا در کودکان مهم است این است که انحراف چشم می تواند موجب تنبلی چشم شود. بنابراین باید حتما برای درمان آن اقدام کرد. البته نمی توان گفت همه درمان ها قطعی است. درمان گاهی درمان قطعی و هم گاهی نسبی خواهد بود و در هر فرد متفاوت است.