وقتی دیابت قاتل بینایی است

[سعیده]

اگر چه همه افراد بالای 40 سال در خطر بیشتر آب سیاه (گلوکوم) قرار دارند اما احتمال این مشکل بینایی در افراد مبتلا به دیابت 40% بیشتر است. دیابت احتمال مشکلات و بیماریهای چشم را افزایش میدهد. به گزارش "انجمن حمایت ازبیماران چشمی آرپی،لبر و اشتارگات در ایران" به نقل از باشگاه خبرنگاران، در دیابت سطح قند خون (گلوکز) ممکن است بالا باشد چون بدن نمیتواند به درستی انسولین تولید یا آن را استفاده کند. میزان بالای قند خون تجمع یافته و به رگهای خونی و عصبها صدمه میزند. آسیب وارد شده به رگهای چشم میتواند به کاهش بینایی یا کوری منجر شود. هر کسی که به دیابت مبتلا است در خطر مشکلات چشمی قرار دارد بنابراین باید هر سال تحت معاینه چشم قرار بگیرد.

 
*علائم صدمات چشم
دیابت به طرق مختلف برای چشم مشکل ایجاد میکند. وقتی قند خون بالا باشد یا درمان انسولین را شروع میکنید، ممکن است تاری دید یا مشکلات دیگری را تجربه کنید اما حتی اگر هیچ تغییری در چشم خود مشاهده نکنید، باز هم ممکن است چشمتان آسیب دیده باشد. منتظر تجربه علائم یا تشدید آنها نشوید بلکه مرتبا باید به پزشک مراجعه کنید.

*رتینوپاتی دیابتی
شبکیه نوری که وارد چشم میشود را دریافت میکند و در مورد چیزی که دیده اید، پیامی به مغز ارسال میکند. اگر به واسطه زیادی قند خون و تجمع آن، آسیبی به رگهای خونی داخل شبکیه وارد شود رتینوپاتی دیابتی اتفاق افتاده است. ممکن است ابتدا متوجه هیچ تغییری نشوید اما به مرور زمان دیواره های رگهای خونی ممکن است مایعات داخل رگ را نشت دهند. وقتی مدتی دیابت داشته اید، رگهای خونی ممکن است بافت جوشگاه ایجاد کرده و شبکیه را از پشت کره چشم، دور کنند که منجر به کاهش شدید بینایی و حتی کوری میشود.

*درمان: جراحی لیزر
پزشک ممکن است در حین معاینه چشم متوجه رتینوپاتی شما شود. پزشک با استفاده از رنگ مخصوصی نشت رگهای خونی را پیدا میکند. در مراحل اولیه، رتینوپاتی دیابتی اغلب با جراحی لیزری به نام فتو کواگولاسیون درمان میشود. لیزر، محل سوراخ در دیواره رگهای خونی را مسدود کرده و مانع نشت میشود. این عمل کاهش بینایی اتفاق افتاده را باز نمی گرداند اما با درمانهای متعاقب احتمال کوری را میتوان تا 90 درصد کاهش داد.

*درمان: ویترکتومی
در مراحل آخر رتینوپاتی دیابتی اگر شبکیه جدا شده باشد یا مقدار خون زیادی داخل چشم نشت کرده باشد، پزشک ویترکتومی را توصیه میکند. در این روشِ جراحی، پزشک بافت جوشگاه، خون و مایعات خارج شده از رگ را از داخل چشم بر میدارد. ویترکتومی میتواند بینایی را بهبود ببخشد.

*عوامل خطر رتینوپاتی دیابتی
در نهایت، تقریبا همه افراد مبتلا به دیابت به درجاتی دچار رتینوپاتی میشوند. احتمال آن با طول مدت بیماری افزایش می یابد. در صورتی که بر قند خون، فشار خون و کلسترول خود کنترل خوبی نداشته باشید، احتمال آن افزایش می یابد.

*چگونه از رتینوپاتی دیابتی جلوگیری کنیم؟
قند خون، فشار خون و کلسترول خود را تحت کنترل داشته باشید. یک مطالعه بزرگ نشان داد نرخ رتینوپاتی دیابتی در افراد دیابتی که بیماری شان را شدیدا مدیریت میکنند، بسیار کمتر از افرادی بود که درمانهای معمول را دنبال میکردند. ترک سیگار نیز در این زمینه مفید است. بسیار مهم است که هر سال معاینه چشم انجام شود تا علائم اولیه این بیماری خیلی زود متوقف گردد.

*آب سیاه و دیابت
اگر چه همه افراد بالای 40 سال در خطر بیشتر آب سیاه (گلوکوم) قرار دارند اما احتمال آن در افراد مبتلا به دیابت 40% بیشتر است. احتمال آب سیاه با طولانی تر بودن مدت ابتلا به دیابت افزایش می یابد. آب سیاه میتواند موجب ایجاد حلقه های نورانی یا رنگی روشن در اطراف منابع نور شود اما معمولا هیچ علامتی ندارد. در صورتی که این گلوکوم درمان نشود موجب افزایش فشار در چشم میشود که به عصب بینایی آسیب وارد کرده و منجر به کاهش بینایی و کوری میگردد. آب سیاه را میتواند با قطره هایی که برای کاهش فشار چشم تجویز میشود یا لیزر یا جراحی های مرسوم درمان کرد.

*آب مروارید و دیابت
اگر به دیابت مبتلا هستید احتمال آب مروارید در شما 60% بیشتر از دیگران بوده و احتمالا در سن پایین تری به آن دچار میشوید. کنترل ضعیف بر قند خون این وضعیت را تسریع میکند. در آب مروارید، عدسی چشم، کدر و تار میشود و جلوی ورود نور را گرفته و موجب میشود همه چیز تار و مه آلود دیده شود. جراحی آب مروارید، که عدسی طبیعی چشم را با عدسی مصنوعی جایگزین میکند میتواند به بینایی کمک کند. گاهی اوقات رتینوپاتی دیابتی ممکن است پس از جراحی آب مروارید، بدتر شود.

اگر دیابت دارید و هر یک از علائم زیر را تجربه کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید:

•    تاری یا مه آلود شدن دید

•    وجود سایه، لکه یا جسم شناور در دید

•    فشار یا درد شدید چشم

•    کاهش بینایی ناگهانی در یک یا هر دو چشم

•    احساس کشیده شدن یک پرده بر روی چشمها

•    جرقه زدن نور، دو بینی یا نقطه های کور

•    موجی شدن خطوط مستقیم

برای هر گونه کاهش بینایی یا دو بینی به دنبال کمک پزشکی اورژانسی بروید.